فجر فاطمی

وضعیت سیاسی ایران قبل از انقلاب

نظام سیاسی ایران در دوران قبل انقلاب اسلامی، نظام سلطنتی و پادشاهی به شکل موروثی بوده و مردم ایران هیچ نقشی در به قدرت رسیدن پادشاه نداشتند. در نظام سلطنتی شاه با هر نوع خصوصیت و ویژگی‌هایی، از اختیارات کامل برخوردار و فرمان او، دستور خدا تلقی می‌شد. محمدرضا پهلوی نیز با نظر بیگانگان به قدرت رسید و بسیاری از خصلت‌های دیکتاتور مآبانه پدر در او وجود داشت. در وابستگی رضا شاه به انگلیس همین بس که چرچیل و روزولت در کنفرانس تهران درباره او اعتراف کردند: «خودمان او را آوردیم و خودمان او را برداشتیم». (حسین فردوست، ظهور و سقوط پهلوی، جلد ۱، صفحه ۸۲)

محمدرضا شاه نیز از سوی بیگانگان به قدرت رسید و او خود را مدیون آنان می‌دانست. روزنامه نیویورک تایمز می‌نویسد: «پس از کودتا، محمدرضا به کرمیت روزولت رئیس بخش سیا در خاورمیانه گفت: من تاج و تخت خود را به‌خدا، مردم کشورم، ارتشم و به شما مدیونم». (گازیوروسکی، سیاست خارجی آمریکا و شاه، صفحه ۲۸)

اوضاع اجتماعی ایران قبل از انقلاب اسلامی